صفحه اصلی / مقالات فرهنگی و هنری / ژانر علمی تخیلی

  • صاحب امتیاز مقاله: «رسانه سیاره علوم» www.sciencesplanet.com
  • اصالت نوشتار: نسخه اصل
  • تاریخ نشر: 1404/03/18
  • نویسنده مقاله: علی پوراحمد
  • تصاویر: متعلق به مقاله
  • ◉ تذکر مهم: با توجه به رعایت حقوق مالکیت معنوی, باز نشر و یا هرگونه ویرایش این مقاله به قصد استفاده غیر مجاز و ممنوع است!

  • چرا ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران وجود ندارد؟ ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - دلایل عدم وجود ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    مقاله: دلایل عدم وجود ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران!


    امروزه کمتر کسی را می توان یافت که تابحال نام ژانر علمی تخیلی را نشنیده باشد چرا که تولیدات این ژانر دیگر فقط محصور در کتابها و فیلمها نیست. 50 سال پیش شاید سفر به فضا, ارتباطات تصویری بدون سیم و یا حرکت دوربین های فوق ریز در باریک ترین مجاری بدن انسان فقط در محدوده داستان های علمی تخیلی قابل قبول و درک بود اما امروز بشر به تکنولوژی هایی در دنیای واقعی دست یافته که حتی فراتر از ایده های علمی تخیلی نویسندگان رمان های این ژانر در یک قرن اخیر بوده است. نکته بسیار مهمی که در این میان وجود دارد آنست که به اذعان اکثریت قریب به اتفاق خالقان و صاحبان تکنولوژی, ایده پایه و فونداسیون اصلی دستاوردها و فناوری های جدید, الهام گرفته شده از ایده های علمی تخیلی بوده است.

    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    این بدان دلیل است که تا جرقه تولید ایده و تفکر خلاقانه در ذهن رخ ندهد قطعا هیچ دستاورد علمی جدیدی نیز محقق و خلق نخواهد شد و این دقیقا همان ماموریتی است که ژانر علمی تخیلی بخوبی از عهده انجام آن بر می آید. از اینرو, خواست, اراده و خلاقیت انسان عامل اصلی شکل گیری مبانی علمی تخیلی است زیرا تا شبکه های قشایی و زیر قشایی مغز انسان شروع به تصویر سازی های نوآورانه و خلاقانه نکند مفاهیمی تحت عنوان ایده های تخیلی و خلاقانه هرگز در جوامع انسانی خلق نخواهد شد. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت و اشاره است تا بهتر متوجه شویم چرا در یک جامعه علاقمندی و گرایش به خلق ایده های علمی تخیلی وجود دارد و در جامعه ای دیگر خواست و اراده ای برای آن وجود ندارد.

    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    اگر بخواهم تحلیلی منصفانه داشته باشم باید اذعان کنم که هرگز نمیتوان انگشت اتهام عدم پرداخت به ژانر علمی تخیلی در یک جامعه را تمام و کمال بسوی سیاستگذاران فرهنگی نشانه گرفت هرچند بعنوان یک مسئولیت فرهنگی میبایست این مهم از سوی سازمان های مرتبط حمایت و پشتیبانی شود اما تا علاقمندی, اراده و بخصوص مطالبه جدی جامعه برای دریافت تولیدات علمی تخیلی وجود نداشته باشد, نمیتوان انتظار دیدن تولیداتی تحت عنوان ژانر علمی تخیلی را در رسانه های تصویری آن جامعه داشت. عدم وجود هیچگونه حرکت های گروهی و جمعی هنرمندان برای خلق آثار علمی تخیلی و یا پرداختن به موضوعاتیکه می تواند منجر به خلق ایده های نوآورانه با ترکیب علم, هنر و تخیل شود نیز یکی از شاخصه های جامعه ای است که علاقمند به ژانر علمی تخیلی نیست. حتی تزریق اجباری مفاهیم علمی تخیلی به جامعه ای که گرایشی به تحقیق و تحلیل در مباحث علمی تخیلی را ندارد امری کاملا بیهوده بنظر میرسد و شخصا ماحصل بی نتیجه تلاش برای تزریق اجباری الگوهای علمی تخیلی را در طول 40 سال فعالیت مستمر و حرفه ای در ژانر علمی تخیلی لمس کرده ام.

    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    ایجاد پراکندگی در پایگاه های مهم و اصلی رسانه ملی و تمرکز زدایی در جامعه ای که بصورت کد گذاری ژنتیکی و قدمت فرهنگی, تمایل بیشتری به وقایع رخ داده شده در گذشته و حال دارد, می تواند کمک زیادی به تنوع ژانر بر حسب نوع نگرش و فرهنگ هر اقلیم نماید. در حال حاضر مبدا انتشار و توزیع تمام تولیدات مهم تحت عنوان "تولیدات سینمای ایران" فقط در یک مکان است حال آنکه با توجه بر اقلیم, فرهنگ و قومیتهای گوناگون و گستره پهناور کشوری نظیر ایران تاثیر پذیری مخاطب از تولیداتی که با علایق و فرهنگ قومیتی او همخوانی ندارد کمی اغراق آمیز بنظر میرسد چرا که علاقمندی ها و حتی گرایش های هنری در اقوام مختلف متفاوت است. چنانکه در برخی مناطق گرایش به موضوعات تاریخی بیشتر است و در برخی مناطق دیگر گرایش به موضوعات اعتقادی ارجحیت دارد, بعبارتی تفاوتی فاحش وجود دارد بین منطقه ای که مردم حاضرند برای دیدن یک فیلم کمدی یا درام اجتماعی ساعتها در صف ورود به سینماها بایستند تا منطقه ای دیگر که در اکران همان فیلمها حتی یک نفر هم از جلوی درب سینما رد نمیشود.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    به قصد بسط مطلب و درک بهتر چرایی عدم وجود ژانر علمی تخیلی در ایران خاطره ای از گذشته کاری خودم را در اینجا بازگو می کنم. در حدود 13 سال پیش درخواستی داشتم از سوی گروهی برای کارگردانی و ساخت یک سینمایی تاریخی با استناد به وقایع اتفاق افتاده در قرن ها پیش. بعبارتی من فقط میبایست ضمن باز شرح روایات گذشته مندرج در یک کتاب نسبت به تصویر سازی مجدد اتفاقات واقعی رخ داده شده در قالب یک فیلم حماسی تاریخی اقدام میکردم. با توجه بر اینکه تخصص من در آن زمان فقط در زمینه تولیدات ژانر علمی تخیلی بود و هیچگونه تجربه ای نیز در زمینه تولیدات تاریخی نداشتم, آن پیشنهاد را رد کردم. گروه مذکور مایل به دانستن دلیل عدم علاقه من به کار بر روی آن پروژه تاریخی شدند. وقتی من این پاسخ را دادم که "با توجه به تخصصم فقط علاقمندم در زمینه خلق تولیدات مرتبط با علم چه بصورت مستند و یا در فرم و قالب ژانر علمی تخیلی کار کنم" آنها بسیار متعجب شدند و حتی دیدگاه من را نسبت به کار بر روی ژانر علمی تخیلی در ایران مورد انتقاد قرار دادند چرا که معتقد بودند این ژانر در ایران هرگز گیشه ای ندارد و جامعه صرفا علاقمند به مباحث تاریخی, مذهبی, اجتماعی و نهایتا کمدی است. بعد از دریافت چندین پیشنهاد مشابه دیگر, من متوجه فاصله زیاد نگرش و گرایش ها در مناطق مختلف شدم, در نهایت و پس از سالها تلاش و عدم استقبال داخلی از این ژانر من تصمیم به ادامه فعالیت در ژانر علمی تخیلی با دوستانم در هالیوود گرفتم. در حقیقت من کار در ژانر علمی تخیلی را صرفا بخاطر بعد اقتصادی آن در گیشه و یا دنباله روی از علاقه سایرین انتخاب نکرده بودم بلکه این گرایش ریشه در بیش از 50 سال اختراعات گوناگون علمی من داشت که گاها آن ها را در داستانها و فیلم های علمی تخیلی ام استفاده کرده بودم. این یادنامه از این جهت قابل تأمل است که میتوان ریشه عدم استقبال از ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران را بخوبی در آن یافت.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    نکته بعدی بحث خودباوری یک جامعه است. برای درک بهتر آن مجبورم مجددا به یک یادنامه دیگر رجوع کنم. وقتی در سال 1394 پیش طرح اولیه و تریلر پیش تولید فیلمنامه سینمایی ام با نام "مریخ" را برای جذب اسپانسر داخلی به نمایش گذاشتم متاسفانه با بازخوردهای عجیب و منفی و حتی تمسخر آمیز زیادی از سوی مردم مواجه گشتم. هرچند با تجربه طولانی که در خلق آثار علمی تخیلی داشتم این نگاه سطحی طیف وسیعی از جامعه هیچگونه تاثیر مخرب بر روی اراده و علاقمندی من به این ژانر نگذاشت اما من دریافتم که پذیرش هر ژانری مختص به اقلیم و مخاطب خاص خودش است چرا که در حقیقت ژانرها و سبک های هنری پس آیندهایی از فرهنگ, سنت و نوع نگرش و تفکرات افراد یک جامعه هستند لذا نمیتوان تفکرات و نگرش ذاتی یک جامعه را عوض کرد مگر آنکه خود آن جامعه بخواهد به خودباوری رسیده و نگرش خود تحقیری را دور بیندازد. نکته جالب برای من آنجا بود که بر خلاف انتظارم, بازخورد این تریلر در کشوری مثل آمریکا از سوی مردم بسیار مثبت بود و آن را بسیار الهام بخش و عالی توصیف می کردند و میگفتند این خیلی خوب است که ایرانیان نیز در تلاش هستند در کنار ناسا و دیگر سازمانهای فضایی به ماموریت های اکتشافی مریخ دست یابند. اما در مقابل حجم زیادی از کامنت های داخلی منفی نظیر " ایرانی و رفتن به مریخ؟!" یا " تکنولوژی های جدید در فضا اونم توسط ایرانیها؟!!" و یا " مگه تو ایران هم چیزی به اسم سازمان هوا فضا وجود داره؟!" و جملات نامناسب دیگر که عنوان آنها در این مقاله جایز نیست را دریافت کردم. غرض از بیان این خاطره آن بود که اشاره کنم خودباوری یکی از الزامات ورود به ژانر علمی تخیلی است و در نبود آن قطعا جامعه به سوی این ژانر حرکت نخواهد کرد. شاید اگر فقط نام ژول ورن Jules Verne را از لیست نامهای بزرگان ژانر علمی تخیلی کنار بگذاریم اما نام بزرگانی نظیر: آیزاک آسیموف Isaac Asimov, ری بردبری Ray Bradbury, رابرت هاین‌لاین Robert Heinlein, فرانک هربرت Frank Herbert, برایان آلدیس Brian Aldiss, اورسولا کی. لو گویین Ursula K. Le Guin, فیلیپ کی. دیک Philip K. Dick, آرتور سی. کلارک Arthur C. Clarke, رابرت سیلوربرگ Robert Silverberg, لری نیون Larry Niven و بسیاری نوابغ دیگر این ژانر که در سرتاسر دنیا بعنوان نویسندگان بزرگ و خالقان آثار با ارزش علمی تخیلی شناخته میشوند, برای بیش از 95 درصد مردم در ایران ناشناخته باشند چرا که متاسفانه هیچ علاقمندی به بررسی و مطالعه آثار علمی تخیلی در طیف وسیعی از جامعه وجود ندارد که این خود تأمل دیگریست که چرا در سینمای ایران هرگز ژانر علمی تخیلی وجود نداشته است.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    وقتی عوامل تاثیر گذر در عدم استقبال از ژانر علمی تخیلی در ایران را بررسی می کنیم به عامل بسیار مهم دیگری تحت عنوان "نگرش ایدئولوژیکی و عقیدتی جامعه" در پذیرش آندسته از آثاری که چگونگی رخدادهای آینده را به میل و سلیقه خود تفسیر می کنند, بر خواهیم خورد. شخصا معتقدم مفهوم عمیق چیستی آینده آنی نیست که ذهن بشر بتواند و یا بخواهد مطابق آنچه که در بسیاری از فیلم های فانتزی علمی تخیلی به تصویر کشیده شده است برای تلقین و خوراندن به مخاطب ترسیم کند زیرا عوامل متافیزیکی پیچیده دیگری نیز می توانند در شکل گیری مؤلفه "زمان" و مشخصا محور "آینده" تاثیرگذار باشند. بعنوان مثال محققان علم, مشخصا "زمان" را به "تغییرات فیزیکی" موجود در ماده تفسیر می کنند و از این تغییرات تحت عنوان واژه "زمان" یاد می کنند در حالیکه الزاما تغییر و حرکت موجود در ماده تنها ناشی از حرکت فیزیکی رو به جلوی زمان نیست و "ابعاد ناشناخته" دیگری نیز در دگرشکلی یک جرم نقش دارد که هنوز برای بشر ملموس و محسوس نیست. اینکه در فیزیک عنوان میشود با پایان یافتن عمر مواد, زمان نیز به پایان می رسد و یا تغییر زمان ناشی از افزایش جرم است چون تغییر در ماده را کندتر می کند صرفا قراردادهای علمی قابل فهم برای امکان انجام محاسبات پیچیده فیزیکی در این جهان است که البته این قراردادهای علمی نیز کامل و بی نقص نبوده و همچنان صدها معما و مسئله‌ حل نشده فیزیک و ریاضی ذهن متخصصان و اندیشمندان این حوزه ها را به خود جلب کرده است اما آیا در ابعاد متافیزیکی و خارج از این جهان نیز چنین قراردادها و تعاریفی از "زمان" کاربرد و مفهومی دارد؟ حتی اساس و ساختار قراردادهای محاسباتی پیچیده اختر فیزیک در مواجه با محیط مرموزی همچون " تکینگی سیاه چاله های کلان جرم" به شک, ابهام و استیصال اخترشناسان تبدیل میشود و این در حالیست که سیاه چاله های غول پیکر بخش کوچکی از کیهان بی انتها هستند که در جهان فیزیکی و قابل روئیت ما قرار دارند نه در بعد متا فیزیکی و غیر قابل دیدن! لذا معتقدم نمیتوان تمام قراردادهای این جهان را صرفا بر پایه فرضیه ها, محاسبات علوم تجربی و تغییرات عینی ماده بنا نهاد چون بی شک عوامل ناشناخته متافیزیکی در مسیر تعریف شده زمان چه از گذشته تا به امروز و یا به سوی آینده می توانند نقش مهم و انکار ناپذیری داشته باشند. این همان بخشی از ابهامات چیستی و چگونگی خلقت جهان است که گاها ژانر علمی تخیلی سعی در ترسیم آن بر پایه حدسیات, فرضیه های علمی, نظریات فلسفی, و یا حتی روایات و مستندات استخراج شده از ادیان الهی دارد. حال اگر مطابق آنچه که در برخی تولیدات این ژانر رخ داده, ترسیم آینده و یا خلقت هستی و کیهان صرفا بر پایه و اساس حدسیات تخیلاتی محض و داستان سرایی های فانتزی چند خدایی و یا بی خدایی باشد یقیننا مورد استقبال و تائید ایدئولوژیکی و عقیدتی جامعه ای که موحد و دین باور است قرار نخواهد گرفت. هرچند باید به این نکته نیز اشاره شود که معدود تولیدات فاقد ارزش محتوایی که در این ژانر در فرم فانتزی و در مسیر تضعیف باور وحدانیت خداوند ساخته شده است نباید جامعه را به دوری از کل تولیدات این ژانر سوق دهد زیرا اساسا این دسته از تولیدات سفارشی (نظیر برخی تولیدات فانتزی تخیلی کمپانی های مارول و وارنر) هیچگونه ارتباطی با رسالت ژانر علمی تخیلی ندارد و فقط میتوان از لحاظ تکنیکهای سینمای حرفه ای آنها را مورد بررسی قرار داد نه محتوای آنها که در واقع نوعی استفاده از پتانسیل ژانر علمی تخیلی برای ترویج سیاستگذاری های غیر هنری است.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    از دیگر موانعی که در ایران بر سر راه حرکت ژانر علمی تخیلی قرار گرفته میتوان از چالش‌های کلان در تهیه بودجه، آموزش جامعه توسط سازمانهای دولتی و یا شرکت های انتفاعی و غیر انتفاعی و همچنین سیاست های کلی حوزه فرهنگی کشور نام برد که برخی از آنها بدلیل شرایط فعلی حاکم بر اقتصاد ایران بواسطه فشار تحریم ها بر بودجه مصوب نهادهای فرهنگی قابل پذیرش و توجیه میباشد و برخی دیگر نیز به روابط پشت پرده اشخاص حقیقی و حقوقی گره خورده است. در چنین شرایطی که نه جامعه گرایش و علاقمندی به صرف وقت برای دیدن یک فیلم علمی تخیلی دارد و نه بودجه بسیار محدود سازمانها و نهادها اجازه ساخت هر تولیدی ( با توجه به حاشیه اطمینان برگشت سرمایه) را می دهد قطعا منطقی ترین راه این است که با توجه به سیاستگذاریهای فرهنگی, قطار سینمایی ایران همچنان در مسیری حرکت نماید که در حال حاضر در حرکت است.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    در کنار عوامل فوق می بایست به توانایی ذاتی, تخصصی و تکنیکی کسانی که می خواهند به این ژانر وارد شوند نیز توجه نمائیم زیرا یک فیلم علمی تخیلی فراتر از نشان دادن یک بشقاب پرنده با سیم نامرئی در زاویه افقی بالای کادر و پشت سر یک بازیگر است. این که بازیگر فقط با چند خط دیالوگ های کپی برداری شده سعی در القای حس علمی تخیلی و پنهان کردن فرم ناقص فیلم نماید هرگز ذهن مخاطب را نسبت به پذیرش و کنکاش تحریک نمی کند بلکه موجب دلزدگی و واکنش منفی نیز می گردد. بدون هیچ تردیدی یک فیلم خوب علمی تخیلی ترکیبی از بیان یک داستان علمی قوی با تکنیک های بصری و هنری قوی است. تمرکز بر روی هر کدام از این دو فاکتور به تنهایی منجر به شکست فیلم در جذب مخاطب خواهد شد زیرا حداقل نیاز برای کسی که قصد ورود به ژانر علمی تخیلی را دارد آشنایی با مفاهیم علمی و تحقیقاتی روز است تا بداند برای چه دستاورد علمی قرار است ایده خلق نماید. شخصی که با مفاهیم علمی بیگانه است هرگز نمی تواند فیلمی در ژانر علمی تخیلی را با تکیه صرف بر اصطلاحات و تعاریف کلیشه ای سینمایی, به سرانجام برساند زیرا اساسا او تحلیلی بر مباحث عمیق و ژرف علمی ندارد. چگونه می توان از فیلمسازانی که یک عمر ذهن و تحلیلشان فقط در پیچ خم های درام و کمدی محصور بوده است انتظار خلاقیت و تحلیل علمی و به تبع آن نظریه پردازی آینده نگر برای حل مسایل پیچیده علمی داشت. به اذعان تمام تحلیلگران معتبر در سینما, ژانر علمی تخیلی پیچیده ترین, پر هزینه ترین و دشوارترین ژانر سینمایی است که در صورت نداشتن ذهنیت خلاق و علاقمند به مباحث علمی کسی امکان ماندگاری موفق در آن را نخواهد داشت. شخصا معتقدم پروسه پیچیدگی این ژانر دقیقا با پروسه پیچیدگی مراحل خلق ایده تا تست های اولیه و نتیجه نهایی و سپس تجاری سازی یک اختراع برابری می کند چرا که ژانر علمی تخیلی همان نظریه پردازی خلاقانه برای ایجاد نوآوریها و اختراعات قابل دسترس در آینده است. بنای اولیه بسیاری از اختراعات خود من نیز برگرفته شده از ایده های علمی تخیلی ام بوده است, بدین دلیل ارتباط تنگاتنگ علم و تخیلات را بعنوان مهمترین شاخصه خلق یک اثر علمی تخیلی چه در ادبیات و چه در سینما تفکیک ناشدنی می دانم.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    یکی از سوالاتی که در سالهای گذشته بدنبال پاسخ قانع کننده برای آن بودم این بود که چرا ادبیات ایران خالی از تخیل پردازی نسبت به آینده است. استفاده من از واژه ادبیات ایران, اشاره به غالب آثار معروف و پر فروش ادبیاتی دارد نه چند داستان کوتاه تخیلی اقتباس شده بر روی اینترنت, زیرا اگر واقع بینانه به ادبیات ایران بنگریم خواهیم دید ترکیبی مشتمل بر خیال پردازی و آینده نگری بعنوان شالوده زیر بنایی ژانر علمی تخیلی, جایگاهی در این ادبیات ندارد. به بیان دیگر میتوان شمای کلی ادبیات یک کشور را از پشت ویترین کتابفروشی های آن براحتی ترسیم کرد درحالیکه وقتی با دقت به ویترین ها نگاه میکنیم با بیش از 60 درصد عناوین تاریخی و موضوعات فلسفی مواجه میشویم و 40 درصد باقیمانده را نیز باید بین عناوین تحصیلی آموزشی و رمان های عاشقانه و یا خانوادگی تقسیم نمائیم. برای دیدن یک ویترین علمی تخیلی شاید نیاز به چند هفته تلاش داشته باشیم تا به کتابهایی با عناوین علمی تخیلی برخورد کنیم که آنهم متاسفانه تألیف نبوده و اکثریت آنها ترجمه ای از کتب خارجی است و اما انگشت شمار آثار تألیف شده ای نیز وجود دارد که در حقیقت یک کپی تمام عیار از ایده های مشابه خارجی هستند. در حقیقت این موضوع, اشاره به همان مانع بزرگی است که بر سر راه خلاقیت وجود دارد و امید به مرتفع شدن آن نیازمند سالها انتظار برای تغییر نگرش جامعه جهت گرایش به ژانر علمی تخیلی است.

    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    بدون تعارف, باید عنوان کنم که هیچکدام از تولیداتی که تا بحال برچسب ژانر علمی تخیلی را در ایران با خود یدک می کشند حائز داشتن این عنوان نیستند زیرا این تولیدات اساسا فیلم های علمی تخیلی محسوب نمیشوند. چه از منظر فیلمنامه آنها را مورد تحلیل تخصصی قرار دهیم و چه از منظر تخصص و تکنیک های بصری, حتی لعاب علمی تخیلی را نیز نمی توان بر روی آنها کشید. این موضوع تنها در مورد تولیدات سینمای ایران صادق نیست و در سرتاسر جهان فیلم هایی ساخته شده که بدلیل عدم شناخت فیلمساز از ژانر علمی تخیلی نمیتوان از آنها بعنوان تولیدات این ژانر یاد کرد. اینکه بدون ارتباط جریان داستان با موضوعات علمی و فقط بواسطه چند شات یا یک سکانس کوتاه یک فیلم را ساخته شده در ژانر علمی تخیلی بدانیم یک رفتار غیر حرفه ای و بی توجهی یا بی دانشی محض نسبت به ماهیت و تعریف ژانر علمی تخیلی است. چرا که در کنار سرگرمی که یکی از اهداف اولیه خلق پرده های سینمای کلاسیک بود اما امروز تعریف سینمای مبتنی بر دیجیتال و یا سینمای مبتنی بر هوش مصنوعی دیگر فقط تمرکز بر رسالت هنر و سرگرمی نیست و در کنار آن اهداف دیگری نظیر پیام های سیاسی, اقتصادی و یا ارائه نظریات علمی در جهت وادار کردن ذهن کنجکاو انسان برای خلق نوآوری های بیشتر نیز مد نظر است.


    چرا در سینمای ایران ژانر علمی تخیلی وجود ندارد- ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران - ژانر علمی تخیلی در سینما - فیلم های علمی تخیلی ایرانی - علی پوراحمد کارگردان ایرانی ژانر علمی تخیلی

    دنیا به سرعت در حال تغییر است و با آمدن ابزار تصویر ساز هوش مصنوعی معانی خلاقیت, تعاریف هنری و نوع احساسات, گرایشها و علاقمندی های مردم نیز به سرعت در حال تغییر میباشد. در چنین شرایطی شانس و اقبال موفقیت یک فیلم علمی تخیلی پر هزینه و پذیرش آن از سوی مردم و مسئولین سینمایی آنهم در جایی که هیچگونه علاقمندی به این ژانر وجود ندارد با چالش های بسیاری همراه است. نگرش نسل جدید به موضوعات نگرش کلاسیک مبتنی بر قواعد دستوری سبک های هنری نیست و در نتیجه گیری و تحلیل نیز بسیار متفاوت عمل می کنند. سرعت تولید محتواها با استفاده از سرقت های ادبی و یا کپی برداری شده توسط هوش مصنوعی, استفاده بدون نظارت و کنترل ماشین یادگیری Machine learning (ML) از میلیاردها داده های انسانی رایگان بر روی اینترنت, ساخت کم هزینه و آسان هر نوع فیلمی بدون داشتن هیچگونه تخصص و اکران چند صد میلیونی اینترنتی بر روی YouTube بدون نیاز به بوروکراسی اداری اکران سالن های سینمایی, دنیا را در وضعیت جدید و نامتعادلی در تمامی حوزه ها قرار داده است. هرچند متاسفانه باید عنوان کنم در این وضعیت برای راه انداختن حرکت چرخ تولیدات ژانر علمی تخیلی در سینمای ایران دیگر واقعا دیر شده است و دنیا به وضعیت جدید پسا هوش مصنوعی سوئیچ کرده اما همین کور سوی امید نیز نیازمند یک عزم جدی و گرایش عمومی ازسوی جامعه می باشد و تا زمانی که خود جامعه علاقمندی به ایده پروری و ارائه نظریات علمی در فرم های تخیلی نداشته باشد امکان شکل گیری و موفقیت حضور این ژانر در ایران نیز بوجود نخواهد آمد.

    پایان مقاله//



  • درباره نویسنده :


  • دیگر مقالات این نویسنده:

    ◉ آیا هوش مصنوعی میتواند خالق هنر و جایگزینی برای هنرمند و خلاقیت انسانی باشد؟

    ◉ عوامل تاثیر گذار در خلق اختراعات, چگونه میتوانیم یک مخترع شویم!

    ◉ آیا خدا وجود دارد؟ آیا وجدان می تواند جایگزین خدا شود؟


  • لینک های مرتبط با نویسنده این مقاله:

  • لینک اختراعات علمی علی پوراحمد

    لینک فیلم های علمی تخیلی علی پوراحمد

    لینک جوایز علی پوراحمد

    لینک نقاشی های علی پوراحمد

    لینک موسیقی های بدون کلام علی پوراحمد